27. Wartości niematerialne i rzeczowe aktywa trwałe
2019
Zasady rachunkowości
Nabyte licencje na oprogramowanie komputerowe są ujmowane w wysokości poniesionych kosztów nabycia i przygotowania do użytkowania, z uwzględnieniem umorzeń i odpisów z tytułu utraty wartości.
Wartość firmy powstała na nabyciu spółek zależnych jest wykazywana w pozycji „Wartości niematerialne”, a wartość firmy powstała na nabyciu spółek stowarzyszonych i wspólnych przedsięwzięć jest wykazywana w pozycji „Inwestycje w jednostki stowarzyszone i wspólne przedsięwzięcia”. Test na utratę wartości przeprowadza się co najmniej na koniec każdego roku.
W wyniku rozliczenia transakcji nabycia zidentyfikowane zostały dwa składniki wartości niematerialnych, które zostały ujęte odrębnie od wartości firmy, tj. relacje z klientami oraz value in force, stanowiące wartość obecną przyszłych zysków z zawartych umów ubezpieczenia. Powyższe składniki wartości niematerialnych podlegają amortyzacji metodą degresywną opartą o tempo konsumowania korzyści ekonomicznych wynikających z ich użytkowania.
Pozostałe wartości niematerialne nabywane przez Grupę Kapitałową wykazuje się w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia pomniejszonym o umorzenie i łączną kwotę odpisów aktualizujących z tytułu utraty wartości.
Koszty zakończonych prac rozwojowych zalicza się do wartości niematerialnych w związku z oczekiwanym uzyskaniem korzyści ekonomicznych oraz spełnieniem określonych warunków, tj. jeżeli istnieje możliwość i zamiar ukończenia oraz użytkowania wytwarzanego składnika, dostępne są stosowne środki techniczne i finansowe służące ukończeniu prac i użytkowania wytwarzanego składnika oraz istnieje możliwość wiarygodnego ustalenia wysokości nakładów poniesionych w czasie prac rozwojowych, które można przyporządkować wytworzeniu składników wartości niematerialnych.
Wyceniane są według ceny nabycia lub kosztu wytworzenia, po pomniejszeniu o umorzenie oraz odpisy z tytułu utraty wartości.
Wycenia się według zasad stosowanych do rzeczowych aktywów trwałych.
Wartość bilansową rzeczowych aktywów trwałych powiększa się o dodatkowe nakłady poniesione w okresie ich użytkowania.
Aktywa z tytułu prawa do użytkowania wykazywane są w ramach tej samej pozycji, w ramach której przedstawione zostałyby odpowiednie bazowe składniki aktywów, gdyby były własnością Grupy Kapitałowej.
Odpisy amortyzacyjne
Rozpoczęcie amortyzacji rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych oraz nieruchomości inwestycyjnych następuje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dany środek przyjęto do użytkowania, z zastrzeżeniem aktywów z tytułu prawa do użytkowania, dla których rozpoczęcie amortyzacji następuje w tym samym miesiącu, w którym je przyjęto, a jej zakończenie nie później niż z chwilą:
- zrównania wartości odpisów amortyzacyjnych lub umorzeniowych z wartością początkową danego składnika aktywów, lub
- zakończenia okresu leasingu, lub
- przeznaczenia go do likwidacji, lub
- sprzedaży, lub
- stwierdzenia jego niedoboru, lub
- ustalenia w wyniku weryfikacji, że przewidywana wartość końcowa składnika aktywa przewyższa jego wartość bilansową (netto) z uwzględnieniem przewidywanej przy likwidacji wartości końcowej składnika aktywów (wartości „rezydualnej”), tj. kwoty netto, którą Grupa Kapitałowa spodziewa się uzyskać na zakończenie okresu użytkowania, po odliczeniu oczekiwanych kosztów zbycia.
Dla niefinansowych aktywów trwałych przyjmuje się, że wartość końcowa wynosi zero, chyba że istnieje zobowiązanie strony trzeciej do ich odkupienia lub gdy będzie istniał pod koniec użytkowania składnika aktywny rynek i można określić jego wartość na tym rynku.
Koszty związane z nabyciem lub wytworzeniem budynków dzieli się na istotne części składowe tego budynku (komponenty) w przypadku, gdy części składowe posiadają różne okresy użytkowania lub gdy każda z nich dostarcza Grupie Kapitałowej korzyści w inny sposób. Każda część składowa budynku amortyzowana jest odrębnie. Nie amortyzuje się wartości niematerialnych o nieokreślonym okresie użytkowania, które podlegają corocznemu testowi na utratę wartości.
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości niefinansowych aktywów trwałych oraz aktywów z tytułu prawa do użytkowania
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości w przypadku ośrodków wypracowujących środki pieniężne w pierwszej kolejności redukują wartość firmy przypadającą na te ośrodki wypracowujące środki pieniężne (grupę ośrodków), a następnie obniżają proporcjonalnie wartość bilansową innych aktywów w ośrodku (grupie ośrodków).
Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości w odniesieniu do wartości firmy nie podlega odwróceniu. Dla pozostałych aktywów odpis podlega odwróceniu, jeżeli nastąpiła zmiana w szacunkach służących do określenia wartości możliwej do odzyskania. Odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości może być odwrócony tylko do poziomu, przy którym wartość bilansowa aktywa nie przekracza wartości bilansowej, która pomniejszona o kwotę amortyzacji, zostałaby wyznaczona, jeżeli nie zostałby ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości.
W przypadku, gdy istnieją przesłanki, że nastąpiła utrata wartości majątku wspólnego, czyli aktywów, które nie wypracowują środków pieniężnych niezależnie od innych aktywów lub zespołów aktywów oraz nie można ustalić wartości odzyskiwalnej pojedynczego składnika aktywów zaliczanego do majątku wspólnego, Grupa Kapitałowa ustala wartość odzyskiwalną na poziomie ośrodka wypracowującego środki pieniężne, do którego dany składnik należy.
Szacunki i oceny
Okresy użytkowania rzeczowych aktywów trwałych i wartości niematerialnych oraz nieruchomości inwestycyjnych
Przy szacowaniu długości okresu użytkowania poszczególnych rodzajów rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych oraz nieruchomości inwestycyjnych uwzględniane są następujące czynniki:
- oczekiwane zużycie fizyczne szacowane w oparciu o dotychczasowe przeciętne okresy użytkowania,
- odzwierciedlające tempo zużycia fizycznego, intensywność wykorzystania, itp.,
- utrata przydatności z przyczyn technologicznych lub rynkowych,
- prawne i inne ograniczenia dotyczące wykorzystania składnika aktywów, oczekiwane wykorzystanie składnika aktywów,
- inne okoliczności mające wpływ na okres użytkowania tego rodzaju aktywów.
W przypadku, gdy okres korzystania ze składnika aktywów wynika z tytułów umownych, okres użytkowania odpowiada okresowi wynikającemu z tych tytułów umownych. W sytuacji, gdy szacowany okres użytkowania jest krótszy niż okres wynikający z tytułów umownych, przyjmuje się szacowany okres użytkowania. Co najmniej raz w roku weryfikowana jest przyjęta metoda amortyzacji oraz okresy użytkowania środków trwałych, nieruchomości inwestycyjnych oraz wartości niematerialnych.
Okresy amortyzacyjne stosowane w Grupie Kapitałowej PKO Banku Polskiego SA:
| Środki trwałe | Okresy użytkowania |
|---|---|
| Budynki, lokale, spółdzielcze prawa do lokalu (w tym nieruchomości inwestycyjne) | od 25 do 60 lat |
| Ulepszenia w obcych środkach trwałych (budynkach, lokalach) | od 1 do 11 lat (lub okres najmu, jeśli jest krótszy) |
| Maszyny, urządzenia techniczne, narzędzia i przyrządy | od 2 do 15 lat |
| Zespoły komputerowe | od 2 do 10 lat |
| Środki transportu | od 3 do 5 lat |
| Wartości niematerialne | Okresy użytkowania |
| Oprogramowanie | od 1 do 20 lat |
| Pozostałe wartości niematerialne | od 2 do 20 lat |
Odpisy z tytułu utraty wartości
Każdorazowo na koniec okresu sprawozdawczego Grupa Kapitałowa ocenia istnienie przesłanek, które wskazują, czy nastąpiła utrata wartości któregoś ze składników niefinansowych aktywów trwałych, aktywów z tytułu prawa do użytkowania (lub ośrodków wypracowujących środki pieniężne). W momencie rozpoznania takich przesłanek oraz corocznie w przypadku wartości niematerialnych niepodlegających amortyzacji i wartości firmy dokonuje się oszacowania wartości odzyskiwalnej, stanowiącej wyższą z dwóch kwot: wartość godziwą pomniejszoną o koszty sprzedaży lub wartość użytkową składnika aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne), a w przypadku gdy wartość bilansowa składnika aktywów przewyższa jego wartość odzyskiwalną, Grupa Kapitałowa ujmuje w rachunku zysków i strat odpis z tytułu utraty wartości. Oszacowanie powyższych wartości wymaga przyjęcia założeń dotyczących m.in. przyszłych prognozowanych przepływów pieniężnych, które Grupa Kapitałowa może uzyskać z tytułu dalszego użytkowania lub sprzedaży danego składnika aktywów trwałych (lub ośrodka wypracowującego środki pieniężne). Przyjęcie odmiennych założeń dotyczących wyceny przyszłych przepływów pieniężnych może mieć wpływ na wartość bilansową niektórych składników aktywów trwałych.
Informacje finansowe
Wartości niematerialne
| WARTOŚCI NIEMATERIALNE 31.12.2019 | Oprogramowanie | Wartość firmy | Przyszłe zyski z zawartych umów ubezpieczeniowych | Relacje z klientami | Inne, w tym nakłady | Ogółem | |
| z tego na oprogramowanie | |||||||
| Wartość bilansowa brutto na 1 stycznia 2019 roku | 5 206 | 1 438 | 141 | 150 | 410 | 283 | 7 345 |
| Nabycie | 31 | – | – | – | 370 | 370 | 401 |
| Transfery z nakładów | 305 | – | – | – | (305) | (305) | – |
| Likwidacja i sprzedaż | (6) | – | – | – | (1) | (1) | (7) |
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | 7 | – | – | – | – | – | 7 |
| Inne | 9 | – | – | 7 | 5 | – | 21 |
| Wartość bilansowa brutto na 31 grudnia 2019 roku | 5 552 | 1 438 | 141 | 157 | 479 | 347 | 7 767 |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 1 stycznia 2019 roku | (3 686) | – | (90) | (77) | (76) | – | (3 929) |
| Amortyzacja okresu | (358) | – | (10) | (14) | (9) | – | (391) |
| Likwidacja i sprzedaż | 5 | – | – | – | – | – | 5 |
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | – | – | – | – | – | – | – |
| Inne, w tym utrata konotroli nad jednostką zależną | – | – | – | – | – | – | – |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 31 grudnia 2019 roku | (4 039) | – | (100) | (91) | (85) | – | (4 315) |
| Odpisy aktualizujące na 1 stycznia 2019 roku | (18) | (187) | – | – | (16) | (10) | (221) |
| Utworzenie w okresie | (1) | (51) | – | – | (1) | (1) | (53) |
| Rozwiązanie w okresie | – | – | – | – | 2 | – | 2 |
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | – | – | – | – | – | – | |
| Inne | – | – | – | – | (2) | (2) | |
| Odpisy aktualizujące na koniec na 31 grudnia 2019 roku | (19) | (238) | – | – | (17) | (11) | (274) |
| Wartość bilansowa netto na 1 stycznia 2019 roku | 1 502 | 1 251 | 51 | 73 | 318 | 273 | 3 195 |
| Wartość bilansowa netto na 31 grudnia 2019 roku | 1 494 | 1 200 | 41 | 66 | 377 | 336 | 3 178 |
| WARTOŚCI NIEMATERIALNE 31.12.2018 | Oprogramowanie | Wartość firmy | Przyszłe zyski z zawartych umów ubezpieczeniowych | Relacje z klientami | Inne, w tym nakłady | Ogółem | |
| z tego na oprogramowanie | |||||||
| Wartość bilansowa brutto na 1 stycznia 2018 roku | 4 832 | 1438 | 141 | 150 | 361 | 232 | 6 922 |
| Nabycie | 23 | – | – | – | 384 | 384 | 407 |
| Transfery z nakładów | 332 | – | – | – | (332) | (332) | – |
| Likwidacja i sprzedaż | (1) | – | – | – | (3) | (2) | (4) |
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | 3 | – | – | – | – | – | 3 |
| Inne | 17 | – | – | – | – | 1 | 17 |
| Wartość bilansowa brutto na 31 grudnia 2018 roku | 5 206 | 1 438 | 141 | 150 | 410 | 283 | 7 345 |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 1 stycznia 2018 roku | (3 272) | – | (75) | (62) | (72) | – | (3 481) |
| Amortyzacja okresu | (415) | – | (15) | (13) | (8) | – | (451) |
| Likwidacja i sprzedaż | 1 | – | – | – | 1 | – | 2 |
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | (1) | – | – | – | – | – | (1) |
| Inne, w tym utrata konotroli nad jednostką zależną | 1 | – | – | (2) | 3 | – | 2 |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 31 grudnia 2018 roku | (3 686) | – | (90) | (77) | (76) | – | (3 929) |
| Odpisy aktualizujące na 1 stycznia 2018 roku | (18) | (175) | – | – | (6) | – | (199) |
| Utworzenie w okresie | – | (12) | – | – | (10) | (10) | (22) |
| Rozwiązanie w okresie | – | – | – | – | – | – | – |
| Różnice kursowe z przeliczenia jednostek zagranicznych | – | – | – | – | – | – | – |
| Inne | – | – | – | – | – | – | – |
| Odpisy aktualizujące na koniec na 31 grudnia 2018 roku | (18) | (187) | – | – | (16) | (10) | (221) |
| Wartość bilansowa netto na 1 stycznia 2018 roku | 1 542 | 1 263 | 66 | 88 | 283 | 232 | 3 242 |
| Wartość bilansowa netto na 31 grudnia 2018 roku | 1 502 | 1 251 | 51 | 73 | 318 | 273 | 3 195 |
Istotną wartością niematerialną z punktu widzenia Banku są nakłady poniesione na Zintegrowany System Informatyczny (ZSI). Łączna wartość nakładów poniesionych na ZSI w latach 2003–2019 wyniosła 1 538 milionów PLN. Wartość bilansowa netto Zintegrowanego Systemu Informatycznego (ZSI) na 31 grudnia 2019 roku wynosiła 590 milionów PLN (na 31 grudnia 2018 roku wynosiła 581 milionów PLN). Przewidywany okres eksploatacji systemu został określony na 24 lata. Na 31 grudnia 2019 roku pozostały okres użytkowania wynosi 11 lat.
Wartość firmy
| Wartość firmy netto | 31.12.2019 | 31.12.2018 |
|---|---|---|
| Nordea Bank Polska SA | 863 | 863 |
| PKO Życie Towarzystwo Ubezpieczeń SA | 91 | 91 |
| PKO Leasing Pro SA | 31 | 31 |
| Raiffeisen – Leasing Polska SA i jej spółki zależne (PKO Leasing SA) | 57 | 57 |
| PKO Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych SA | 150 | 150 |
| PKO BP BANKOWY PTE SA | – | 51 |
| Qualia 2 spółka z.o.o. – Nowy Wilanów Sp.k. | – | – |
| Aktywa przejęte od spółki CFP sp. z o.o. | 8 | 8 |
| ZenCard sp. z o.o. | – | – |
| Razem | 1 200 | 1 251 |
| WARTOŚĆ FIRMY | TEST NA UTRATĘ WARTOŚCI – METODA |
|---|---|
| NORDEA BANK POLSKA SA | Test na utratę wartości przeprowadza się poprzez porównanie wartości bilansowej ośrodków wypracowujących środki pieniężne („CGU”) z ich wartością odzyskiwalną,Wyróżniono dwa CGU, do którego przypisano wartość firmy powstałą z nabycia Nordea Bank Polska SA – detaliczny i korporacyjny. Wartość rezydualna CGU została skalkulowana poprzez ekstrapolację projekcji przepływów pieniężnych poza okres prognozy przy zastosowaniu stopy wzrostu przyjętej na poziomie 2,6%. Prognozy przepływów pieniężnych opierają się na założeniach zawartych w planach finansowych dla Banku na 2019. Do dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych zastosowano stopę dyskonta w wysokości 8,7% uwzględniającą stopę wolną od ryzyka oraz premię za ryzyko.
Nie stwierdzono utraty wartości wartości firmy. |
| PKO TOWARZYSTWO FUNDUSZY INWESTYCYJNYCH SA | Test w oparciu o metodę zdyskontowanych dywidend na podstawie opracowanej przez spółkę 2-letniej prognozy finansowej, z uwzględnieniem wartości rezydualnej
Nie stwierdzono utraty wartości wartości firmy. |
| PKO ŻYCIE TOWARZYSTWO UBEZPIECZEŃ SA | Test w oparciu o wartość bieżącą oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych dla Banku z uwzględnieniem wartości rezydualnej. Przepływy pieniężne oszacowano na podstawie przygotowanej przez spółkę 10-letniej prognozy finansowej.
Nie stwierdzono utraty wartości wartości firmy. |
| PKO LEASING PRO SA | Wartość firmy z nabycia spółki została przypisana do całej spółki PKO Leasing SA jako jednostki bezpośrednio nadrzędnej, która w ramach połączenia przejęła aktywa spółki PKO Leasing Pro SA. Test został opracowany w oparciu o wartość bieżącą oczekiwanych przyszłych przepływów pieniężnych generowanych przez spółkę, oszacowanych na podstawie przygotowanej przez spółkę prognozy finansowej na 5 lat z jednoczesnym uwzględnieniem wygaszania działalności po tym okresie.
Nie stwierdzono utraty wartości wartości firmy. |
| RAIFFEISEN-LEASING POLSKA SA WRAZ Z JEJ SPÓŁKAMI ZALEŻNYMI (PKO LEASING SA) | Wartość firmy z nabycia tych spółek została przypisana do wyodrębnionej ewidencyjnie części aktywów Grupy Kapitałowej PKO Leasing SA, będących aktywami nabytej Grupy Kapitałowej Raiffeisen-Leasing Polska SA. Test został przeprowadzony metodą zdyskontowanych dywidend na podstawie opracowanej przez spółkę 5-letniej prognozy finansowej, z uwzględnieniem wartości rezydualnej.
Nie stwierdzono utraty wartości wartości firmy. |
| PKO BP BANKOWY PTE SA |
Test przeprowadzony z wykorzystaniem metody embedded value, według której ustalono wartość użytkową akcji spółki.
Test uwzględnił rządowy projekt „Ustawy o zmianie niektórych ustaw w związku z przeniesieniem środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta Projekt dotyczy przebudowy modelu funkcjonowania OFE umożliwiającego przeniesienie środków z otwartych funduszy emerytalnych na indywidualne konta emerytalne (IKE lub ZUS) oraz wprowadzenia systemu emerytalnego opartego na W wyniku przeprowadzenia testu utworzono odpis w pełnej wysokości na wartość firmy spółki |
W wyżej opisanych testach na utratę wartości do dyskontowania przyszłych przepływów pieniężnych zastosowano stopę dyskonta w wysokości 7,84% (z wyjątkiem Nordea Bank Polska SA), uwzględniającą stopę wolną od ryzyka równą rentowności 10-letnich obligacji skarbowych z dnia na jaki wykonywana jest wycena oraz premię za ryzyko rynkowe i współczynnik ryzyka ustalone dla przedsięwzięć PKO Banku Polskiego SA.
Metody wyceny i okresy prognozy zostały dostosowane do specyfiki działalności wycenianych aktywów lub spółek.
Rzeczowe aktywa trwałe
| RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE 31.12.2019 |
Grunty i budynki | Maszyny i urządzenia, w tym sprzęt informatyczny | Środki trwałe w budowie | Inne, w tym środki transportu | Ogółem | |||||||||||
| na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | na własny użytek | Razem | na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | w tym aktywa z tytułu prawa do użytkowania | w tym spisanie prawa wieczystego użytkowania gruntów | |
| Wartość bilansowa brutto na 31 grudnia 2018 roku | 2 618 | 27 | 2 645 | 1 635 | 9 | 1 644 | 165 | 165 | 763 | 657 | 1 420 | 5 181 | 693 | 5 874 | ||
| Zmiany wynikające z wdrożenia MSSF 16 | 795 | – | 795 | – | – | – | – | – | 33 | – | 33 | 828 | – | 828 | 959 | (131) |
| Wartość bilansowa brutto na 1 stycznia 2019 roku | 3 413 | 27 | 3 440 | 1 635 | 9 | 1 644 | 165 | 165 | 796 | 657 | 1 453 | 6 009 | 693 | 6 702 | 959 | (131) |
| Nabycie | 136 | – | 136 | 42 | – | 42 | 273 | 273 | 479 | – | 479 | 930 | – | 930 | 127 | – |
| Transfery z nakładów | 58 | – | 58 | 117 | – | 117 | (214) | (214) | 39 | – | 39 | – | – | – | – | – |
| Likwidacja i sprzedaż | (55) | – | (55) | (144) | – | (144) | – | – | (514) | – | (514) | (713) | – | (713) | (9) | – |
| Objęcie kontrolą jednostek zależnych | 22 | – | 22 | 2 | – | 2 | – | – | 10 | 1 019 | 1 029 | 34 | 1 019 | 1 053 | 18 | – |
| Inne, w tym utrata kontroli nad jednostką zależną | (13) | (8) | (21) | 4 | – | 4 | (3) | (3) | (7) | (25) | (32) | (19) | (33) | (52) | (1) | – |
| Wartość bilansowa brutto na koniec okresu | 3 561 | 19 | 3 580 | 1 656 | 9 | 1 665 | 221 | 221 | 803 | 1 651 | 2 454 | 6 241 | 1 679 | 7 920 | 1 094 | (131) |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 31 grudnia 2018 roku | (1 067) | (2) | (1 069) | (1 222) | (5) | (1 227) | – | – | (471) | (126) | (597) | (2 760) | (133) | (2 893) | ||
| Zmiany wynikające z wdrożenia MSSF 16 | 19 | 19 | – | – | – | – | – | – | – | – | 19 | – | 19 | – | 19 | |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 1 stycznia 2019 roku | (1 048) | (2) | (1 050) | (1 222) | (5) | (1 227) | – | – | (471) | (126) | (597) | (2 741) | (133) | (2 874) | – | 19 |
| Amortyzacja okresu | (296) | – | (296) | (170) | (2) | (172) | (1) | – | (53) | (135) | (188) | (520) | (136) | (656) | (206) | – |
| Likwidacja i sprzedaż | 34 | – | 34 | 142 | – | 142 | – | – | 197 | – | 197 | 373 | – | 373 | – | – |
| Objęcie kontrolą jednostek zależnych | (4) | – | (4) | (2) | – | (2) | – | – | (3) | (258) | (261) | (9) | (258) | (267) | (1) | – |
| Inne, w tym utrata kontroli nad jednostką zależną | 14 | – | 14 | (6) | – | (6) | – | – | (158) | 155 | (3) | (150) | 155 | 5 | – | – |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na koniec okresu | (1 300) | (2) | (1 302) | (1 258) | (7) | (1 265) | (1) | (488) | (364) | (852) | (3 047) | (372) | (3 419) | (207) | 19 | |
| Odpisy aktualizujące na 31 grudnia 2018 roku | (37) | (2) | (39) | (1) | – | (1) | (3) | (3) | (3) | (4) | (7) | (44) | (6) | (50) | ||
| Zmiany wynikające z wdrożenia MSSF 16 | 1 | – | 1 | – | – | – | – | – | – | – | – | 1 | – | 1 | – | 1 |
| Odpisy aktualizujące na 1 stycznia 2019 roku | (36) | (2) | (38) | (1) | – | (1) | (3) | (3) | (3) | (4) | (7) | (43) | (6) | (49) | – | 1 |
| Utworzenie w okresie | (14) | – | (14) | – | – | – | – | – | (1) | – | (1) | (15) | – | (15) | (1) | – |
| Rozwiązania w okresie | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Inne | 4 | – | 4 | – | – | – | (1) | (1) | 3 | (1) | 2 | 6 | (1) | 5 | – | – |
| Odpisy aktualizujące na koniec okresu | (46) | (2) | (48) | (1) | – | (1) | (4) | (4) | (1) | (5) | (6) | (52) | (7) | (59) | (1) | 1 |
| Wartość bilansowa netto na 1 stycznia 2019 roku | 2 329 | 23 | 2 352 | 412 | 4 | 416 | 162 | 162 | 322 | 527 | 849 | 3 225 | 554 | 3 779 | 959 | |
| Wartość bilansowa netto na 31 grudnia 2019 roku | 2 215 | 15 | 2 230 | 397 | 2 | 399 | 216 | 217 | 314 | 1 282 | 1 596 | 3 142 | 1 300 | 4 442 | 886 | (111) |
| RZECZOWE AKTYWA TRWAŁE 31.12.2018 |
Grunty i budynki | Maszyny i urządzenia, w tym sprzęt informatyczny | Środki trwałe w budowie | Inne, w tym środki transportu | Ogółem | ||||||||
| na własny użytek | Razem | na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | na własny użytek | Razem | na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | na własny użytek | oddane w leasing operacyjny | Razem | |
| Wartość bilansowa brutto na 1 stycznia 2018 roku | 2 696 | 2 696 | 1 621 | 9 | 1 630 | 126 | 126 | 825 | 470 | 1 295 | 5 268 | 479 | 5 747 |
| Nabycie | 8 | 8 | 24 | – | 24 | 231 | 231 | 343 | – | 343 | 606 | – | 606 |
| Transfery z nakładów | 31 | 31 | 118 | – | 118 | (189) | (189) | 40 | – | 40 | – | – | – |
| Likwidacja i sprzedaż | (54) | (54) | (117) | – | (117) | – | – | (201) | – | (201) | (372) | – | (372) |
| Inne, w tym utrata kontroli nad jednostką zależną | (36) | (36) | (11) | – | (11) | (3) | (3) | (191) | 134 | (57) | (241) | 134 | (107) |
| Wartość bilansowa brutto na 31 grudnia 2018 roku | 2 645 | 2 645 | 1 635 | 9 | 1 644 | 165 | 165 | 816 | 604 | 1 420 | 5 261 | 613 | 5 874 |
| – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 1 stycznia 2018 roku | (1 034) | (1 034) | (1 189) | (3) | (1 192) | – | – | (478) | (82) | (560) | (2 701) | (85) | (2 786) |
| Amortyzacja okresu | (89) | (89) | (163) | (2) | (165) | – | – | (58) | (58) | (116) | (310) | (60) | (370) |
| Likwidacja i sprzedaż | 34 | 34 | 116 | – | 116 | – | – | 76 | – | 76 | 226 | – | 226 |
| Inne, w tym utrata kontroli nad jednostką zależną | 20 | 20 | 14 | – | 14 | – | – | (34) | 37 | 3 | – | 37 | 37 |
| Skumulowana amortyzacja (umorzenie) na 31 grudnia 2018 roku | (1 069) | (1 069) | (1 222) | (5) | (1 227) | – | – | (494) | (103) | (597) | (2 785) | (108) | (2 893) |
| – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | |
| Odpisy aktualizujące na 1 stycznia 2018 roku | (33) | (33) | (1) | – | (1) | (3) | (3) | (4) | (5) | (9) | (41) | (5) | (46) |
| Utworzenie w okresie | (9) | (9) | – | – | – | – | – | 2 | – | 2 | (7) | – | (7) |
| Rozwiązania w okresie | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – |
| Inne | 3 | 3 | – | – | – | – | – | – | – | – | 3 | – | 3 |
| Odpisy aktualizujące na 31 grudnia 2018 roku | (39) | (39) | (1) | – | (1) | (3) | (3) | (2) | (5) | (7) | (45) | (5) | (50) |
| – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | – | |
| Wartość bilansowa netto na 1 stycznia 2018 roku | 1 629 | 1 629 | 431 | 6 | 437 | 123 | 123 | 343 | 383 | 726 | 2 526 | 389 | 2 915 |
| Wartość bilansowa netto na 31 grudnia 2018 roku | 1 537 | 1 537 | 412 | 4 | 416 | 162 | 162 | 320 | 496 | 816 | 2 431 | 500 | 2 931 |
Kalkulacja szacunków
Wpływ zmiany długości okresu użytkowania dla składników majątkowych podlegających amortyzacji z grupy grunty i budynki przedstawia poniższa tabela:
| ZMIANA DŁUGOŚCI OKRESU UŻYTKOWANIA DLA SKŁADNIKÓW MAJĄTKOWYCH PODLEGAJĄCYCH AMORTYZACJI Z GRUPY GRUNTY I BUDYNKI | 31.12.2019 | 31.12.2018 | ||
|---|---|---|---|---|
| scenariusz +10 lat | “scenariusz -10 lat” | scenariusz +10 lat | “scenariusz -10 lat” | |
| Koszty amortyzacji | (36) | 245 | (38) | 258 |